Jakie są zasady dozwolonego korzystania z utworów?

Prawo autorskie - pojęcie prawnicze oznaczające ogół praw przysługujących autorowi utworu albo normy prawne upoważniające autora do decydowania o użytkowaniu dzieła i czerpaniu z niego korzyści finansowej. Zajmuje się ochroną twórczych produktów naszego intelektu, takich jak utwory muzyczne, programy komputerowe, utwory literackie, plastyczne i inne.

Utwór - każdy uzewnętrzniony w jakikolwiek sposób przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze np. utwór muzyczny, literacki, plastyczny, komputerowy.

Korzystanie z cudzych materiałów:
Jeśli chcemy wykorzystać cudzy utwór, należy najpierw dowiedzieć się, do kogo należą prawa autorskie do utworu i następnie skontaktować się z uprawnioną osobą. Istnieje jednak wiele serwisów, które udostępniają darmowo różne elementy do wykorzystania na własnych stronach.
Pamiętajmy też, że korzystając np. z darmowych kolekcji fotografii, nie wolno likwidować naniesionych na nie wszelkich firmowych oznaczeń. Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego, który obejmuje krąg osób pozostających w stosunku pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego.

Co nie podlega prawu autorskiemu?

• informacje o wypadkach,
• prognozy pogody,
• kursy walut,
• program radiowy i telewizyjny,
• repertuar kin, teatrów,
• proste ogłoszenia, komunikaty,

Prawu autorskiemu nie podlegają też ustawy i ich urzędowe projekty, a także urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole.

Prawo przedruku
Wolno wykorzystywać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji już rozpowszechnione sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze lub religijne (chyba, że zostało wyraźnie zastrzeżone, że ich dalsze rozpowszechnianie jest zabronione) aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie.

Prawo cytatu
We wszelkich utworach stanowiących samoistną całość (np. w wypracowaniu) można przetaczać urywki już rozpowszechnionych utworów lub nawet drobne utwory w całości. Należy jednak robić to tylko w zakresie uzasadnionym wyjaśnieniem, analizą krytyczną, nauczaniem lub prawami gatunku twórczości (np. w plastycznym kolażu lub eseju). Wolno cytować, ale tylko w podanych wyżej celach i zakresie. Oprócz tego wolno też w celach dydaktycznych i naukowych umieszczać drobne utwory lub fragmenty większych dzieł w podręcznikach i wpisach.

ACTA (Umowa handlowa dotycząca zwalczania obrotu towarami podrabianymi) – porozumienie wielostronne, mające ustalić międzynarodowe standardy w walce z naruszeniami własności intelektualnej. Przedmiotem regulacji są kwestie obrotu podrabianymi dobrami, zasady handlu lekami genetycznymi oraz problem rozpowszechniania dzieł prawnie chronionych poprzez Internet (tzw. piractwo medialne). Parlament Europejski odrzucił jednak porozumienie ACTA, dzięki czemu nie obowiązuje ono w Polsce.